yakup ve esav

yakup ve esav, ibrahim'in oğlu ishak'ın oğlularıdır. anneleri rebeka, tevrat hikayelerinde her zaman olduğu gibi kısırdır. ama ishak iki dua ile bu kısırlık işini çözer ve rebeka ikiz doğurur. yani esav(kızıl saçlı) ve yakup. yakup, esav'ın topuğunu tutarak anasının karnından çıktığı için yakup(topuğu tutan) adını almış. büyüdüklerinde esav usta bir avcı olur. yakup ise çadırda oturuyordur. favori evlat konusunda esav, ishak'ın favorisidir. çünkü eve bol bol av eti getiriyordur. yakup ise rebeka'nın favorisidir. birgün esav eve aç geldiğinde yakup mercimek çorbası karşılığında "ilk oğulluk" hakkını kendisine vermesini ister. esav karnı aç olduğu için kabul eder. yakup ona sözünden dönmeyeceğine dair yemin ettirir.

normalde esav önce doğduğu için soy ondan devam edecektir. ilk oğulluk hakkını yakup'a mercimek çorbası karşılığı vermesi yetmemiş gibi anasına yamuk yapar ve yahudi kızları dururken hitit kızlarından ikisini alır. annesi gelinlerinin dırdırından bıkmıştır ve çok sevdiği oğlu yakup'u esav yerine kutsansın diye gözleri görmeyen kocasını kandırmak için hınçla bir plan yapar.

günlerden birgün ishak esav'ı kutsayacağını ve güzel bir av eti pişirmesini ister. esav avdayken rebeka yakup'u esav gibi giydirip, eline de güzel bir oğlak kavurma verip onu kör olan babası ishak'a gönderir. yakup kılsız(esav kıllıdır) olduğundan babasından korkmaktadır. ama korktuğu başına gelmez. babası onu kutsar. esav eve geldiğinde durumu anlar, babasının kendisini de kutsamasını ister. ama iş işten geçmiştir. ilk oğulluk hakkı artık yakup'un olmuştur.

artık yakup, esav'ın şerrinden kurtulmak ve soyunun devamı için münasip bir karı bulmak için dayısı label'in yanına kaçar. yolda giderken tanrının ordularını görür ve bu yeri işaretlemek için oraya taş diker. label'in yanında, yani harran'da 20 yıl çalışır. dayısının kandırmaları ile dolu geçen bu süre zarfında(ilk baştan dayısının en küçük kızı rahel'i sever ve onu alabilmek için 20 yıl çalışır) dayısının 2 kızını(lea ve rahel) ve 2 kölesini kendine eş alır.

tabii her zaman olduğu gibi en sevdiği karısı rahel kısırdır! yakup'un lea'dan ise ruben, şimon, levi ve yahuda adlı oğulları olur. rahel kıskanır ve kölesi bilha'yı ona verir. dan ve naftali bilha'dan doğar. lea kıskanır ve kölesi zilha'yı yakup'a verir. gad ve aşer zilha'dan doğar. bu arada lea boş durmaz issakakar ve zevulun'u doğurur. rahel kısır olduğundan çocuk doğuramaz ve tanrıya dua eder. en sonunda tanrı rahel'e acır ve yusuf doğar. bünyamin ise en küçükleridir ve harran'da değil, kenan diyarında doğar. 12. kabilenin babası olsa bile tüm soyu yüzyıllar sonra kurutulacaktır.

dayısının bir türlü sözünde durmaması üzerine tanrının da yardımı ile 11 oğlunu(12. oğul bünyamin sonra doğduğunu belirttim), kızlarını ve hakkı olan sürüleri(label sürekli yakup'u kandırmıştır, yakup sayesinde sürüsüne sürü katmıştır) alır. label onlara yetişir ama anlaşırlar. rahel'in çaldığı putları bulamasa bile sözlerine tanıklık etsin diye taş dikerler. sürüler yakup'a kalmıştır. yakup da yeni kadın almamaya söz vermiştir. dönüşte bir yerde bir gece adamın biri ile güreşir ve adam ona artık adının "israil" olduğunu söyler. yani tanrı ile güreşen. çünkü tanrı ile güreşmiştir.
ardından ağbisi esav'ın onu 400 adamla karşılamaya geldğini duyar ve onun intikam alacağından korkar. ama esav kardeşini çok özlemiştir. ona doya doya sarılır. soy hakkını önemsemez. neyse işte çocuklar iyice büyür. yusuf'un hikayesi burada başlar. ama daha ilginç bir hikaye de vardır. yakup arada bir oğluna gelin alır. ama tanrı bu oğlu lanetler ve oğlu ölür. başka bir oğluna gelini verir. oğlu, kardeşinin karısı olduğu için kadının içine değil, yere boşalır. tanrı bu duruma kızar ve bu oğlu da öldürür. bunun üzerine yakup kadını üçüncü oğlu ile evlendirmek ister. ama kadın peçe takıp(o devirlerde peçeyi sadece fahişer takmaktadır) yakup'la beraber olur. kayınpederi ile beraber olduğunu ispatlamak için yakup'un mührünü, kuşağını falan da alır. 9 ay 10 gün sonra(!) kadın doğurur. yakup kızar. çünkü gelininin fahişelik yaptığını sanmıştır. kadını tam yakacak iken kadın mührü ve kuşağı gösterir. yakup çocuğun kendinden olduğunu anlar. kadını affeder.
velhasıl kelam bildiğiniz gibi aradan zaman geçer ve yusuf mısır'a vezir olur. en sonunda yakup ve oğulları mısır'a yerleşir. öldüğünde yusuf büyük bir tören ile onu dedesi ibrahim, babası ishak'ın para ile satın aldığı mağaraya gömer. israiloğullarının soyu yakup'tan devam eder. 12 kol böyle oluşur. kardeşi esav da başka bir milletin kurucusu olur. arada büyük amcası ismail'in torunlarını alıp, o da soyunu kutsamak ister. ama iş işten geçmiştir!

bu hikayede esav'ı her zaman daha fazla sevmişimdir. saf biridir. yakup onu iki kere kandırır. ona rağmen intikam ateşi ile dolup taşmaz.

(hikaye tevrat'a göredir)