aslan asker şvayk

tanıtımında ‘Aslan Asker Şvayk, insanlık tarihinin en acımasız savaşlarından birini, İkinci Dünya Savaşı'nı, tüm anlamsızlıkları..’ ibaresi kullanılan ama olayların birinci savaşta geçtiği tam bir baş yapıt. Tanıtımını yapan denyo kitabı okumamış!

neyse, kahramanımız şvayk çek kökenli avusturya askeridir. savaş başlar ve prag’da her zaman içtiği pubda içerken askere alınır. olaylar böylece başlar. oldukça saftirik, hatta beyinsiz olan kahramanımız ikinci cildin sonuna doğru daha akıllı bir karaktere bürünür. ve yazarımız jaroslav haşek ölür, kitap biter. hepi topu sekizyüz sayfalık inanılmaz güzellikte bir hikaye böylece birdenbire biter. gogol’un ölü canlar’ından sonra böyle yarım kalmış bir hikayeye rastlamak feci içimi burktu. gogol hikayesini yaktığından yarım kalmış, ama haşek bir biranede ölür.

haşek eğer avusturya ordusunda savaştıysa tüm erlerden bir şvayk oluşturmuş gibi geldi bana. böyle bir karakter olamaz, veya gerçekten var.

yalnız, avusturya ordusu buysa savaşı kaybetmeleri çok doğal.  imparatorluğun bitmesi hiç şaşırtıcı değil. napoleon boşuna “tanrı avusturya da savaş kazansın diye italyanları yarattı” lafını boşuna dememiş!

eğer bu kitabı okumadıysanız acilen okuyunuz. ciddiyim bak..

dunkirk

yönetmen çok iyi, konu çok iyi ama ortaya çıkan sonuç kötü. çok kötü değil, ama bildiğin kötü bir film olmuş. biraz goygoyculuk, tamamen gizlenmiş ve hiç olmamış almanlar (yönetmenin bilerek göstermediği belli) vs. nerede vurulan atlar, parçalanan araçlar, hastalıktan ölen askerler, kendilerini eğlenceye kaptıranlar. dunkerque bildiğin trajedidir.

ingilizler buna benzer bir tahliyeyi çanakkale'de yapmışlar ve bir askerin bile burnu kanamadan gelibolu'yu boşaltmışlar, o orduyu selanik'e çıkartıp bulgaristan'ı, dolayısıyla bizi savaş dışı bırakmışlardı.

atonement'in beş dakikalık durkerque sahneleri bile daha güzeldi.

neyse, churchill'in sözüyle bitireyim:

"tahliye ile zafer kazanılmaz"