22 haziran 1941 naziler sovyetlere saldırır

22 haziran 1941'de nazi almanya'sı uzunca bir süredir planladığı blitzkrieg'i başlatır. üç alman ordusu vardır. kuzey ordusu leningrad yönüne, merkez ordusu moskova ve güney ordusu ise ukrayna'ya dalar. romenlerden de yardım almışlardır. hatta romenlere dinyeper'e kadar olan sovyet toprakları teklif edilmiştir. peki ama naziler sovyetlere neden saldırdı? önlerinde bir kaç değişik alternatif vardı. ispanya'yı işgal edip cebelitarık'ı işgal edebilirler ve ingilizlere gerçek bir kıta ablukası uygulayabilirlerdi. hatta ana ülke ile bağlantısı kesilen mısır'ı ve kıbrıs'ı alabilirlerdi. üstelik mısır'ı alınca hindistan ve avustralya ile bağlantısı bile kesilir, amerikan yardımı olmadan yaşayamaz duruma zaten düşmüş olan ingilizleri dizleri üzerine çökertebilirdi. belki de böylece denizarslan'ı operasyonu başarıya dönüşürdü. ama olmadı. hitler, stalin'e saldırdı.

viktor suvorov, babası ikinci harpte bir kaç ağır yara almasına rağmen yaşayan, kgb ajanı iken taraf değiştirip ingilizlere sığınan bir rus. yazdığı kitabın adı buzkıran. viktor bu kitapta der ki, hitler stalin'e saldırmasaydı stalin hitler'e zaten saldıracaktı. hitler'in saldırısı, kendisine karşı önleyici bir saldırıydı ve kısmen başarılı oldu. ilk hamlede savunma tamamen çökertilebilseydi saldırı kesin olarak başarıya ulaşırdı. ani saldırın da amacı budur zaten. ama sovyetler ilk anda dizleri üstüne çökertilemedi ve yavaş yavaş kontrolü ellerine aldılar. sonra bu savına temel teşkil eden olayları yazar.

öncelikli olarak stalin hattından bahseder. 1930'larda imal edilen, günümüzün parasıyla milyarlarca dolara çıkabilecek olan, baltık denizi'nden karadeniz'e kadar inen bir hattır. oldukça güçlü mevzileri vardır. almanlar maginot hattına direkt saldırmak yerine arkasından dolaşmıştı. stalin hattında ise böyle bir şansları yoktu. onu delip geçmek zorundaydılar. tam bir savunma savaşı için imal edilmişti. hattın içinde askerlere aylarca yetecek silah ve cephane bulunuyordu. ama stalin 1939'dan sonra bu hattaki tüm silah ve askeri çekip toprakla doldurtmuştu. askeri ve silahları ise hattın batısına sürmüş. isyancı gruplar hattı kendisine karşı kullanabilir endişesiyle de doldurtmuş. stalin savunmayı düşünse bu hattı olduğu gibi bırakır ve daha da güçlendirirdi. nazilerin stalingrad'taki savunma hatlarını bir türlü yaramadığı düşünülürse sadece bu hattın var olması durumunda bile daha ilk anda büyük bir bozguna uğrayacakları düşünülebilir. üstelik mayıs 1941'de stalin, sınırdaki tel örgüleri bile kaldırtmış, köprülerin havaya uçurulmasını sağlayacak düzenekleri imha etmiştir. üstelik almanlar saldırdığında sovyet askerleri çoktan nehirlerin batı yakasına çıkmıştı. yani alman saldırısında nehir ile alman askerleri arasına sıkışmışlardı.

akabinde rus ordusunun 1940'lardaki silah envanterine dalar. ruslar avcı uçakları yerine(savunma için) bombardıman uçakları(saldırı) üretmeye başlamışlardır. üstelik yüksek hızda giden, otoyola çıkınca paletlerini atıp tekerlekleri üzerinde bir yarış arabası gibi gidebilen tanklar üretmişlerdir. hatta havadan tank intikali için büyük uçak tasarımcısı antonov, uçan tanklar bile icat etmiştir.

daha sonra ordunun konumundan dem vurur. mesela dinyeper üzerindeki nehir savaş gemileri tuna ağzına indirilmiştir. almanlar saldırınca da ele geçer korkusuyla hepsi kendisini batırır. yazara göre bu gemiler tuna'dan girecek, alman savaş ekonomisinin can damarı romanya petrol bölgelerini bombalayıp tuna üzerinden gidebilecekleri yeri kadar gideceklerdir. bu nehir savaş gemileri naziler saldırdığında rusya'nın nehirlerinde olabilseydi almanların nehirleri geçmek konusunda oldukça zorlanacaklarını tahmin etmek zor olmaz sanırım.

aynı zamanda ruslar dev gibi ordular beslemeye başlar. karpatlara hücum için kafkasyada görev yapmış dağcı tümenler, paraşütçü kolordular üretilerler. iş o raddeye varır ki 22 haziran 1941 tarihinde japon sınırında sadece bir kaç tümen kalmıştır. iç bölgeler ise tamamen boşalmıştır. üstelik sibirya'ya sürgüne gönderilen rus subaylar affedilir ve son bir şans daha verilerek birliklerine dağıtılır. tüm sovyet ordusu batıdadır. ordu beş cepheye ayrılmıştır. kuzey, kuzey batı, batı, güney batı ve güney cepheleri. her cephede onlarca mekanize, dağcı, topçu ve paraşütçü tümenler vardır. üstelik bu yaklaşık 200 tümenlik(1 tümen: 13.000 asker) beş cepheye ayrılmış ordunun arkasında ikinci bir kademe daha vardır ve sibirya'dan ve ülkenin her yanından silah ve malzemeler tren katarları ile yolda gelmektedir. tüm demiryolu sistemi felce uğramış gibi, tamamen askeri malzeme taşır durumdadır. tüm sovyet ordusu bir saldırı savaşı için son sürrat eğitilmektedir. savunma savaşına yönelik tek bir talimat bile yoktur.

işte tam bu sırada hitler saldırır. yazara göre stalin'in saldırı tarihi 6 temmuz 1941'dir. jukov ve stalin pazarları saldırmayı sevdiğinden ve tüm birliklerle birden saldırmak istediklerinden son ana kadar beklemektedirler. sovyet casusları almanların saldırısını öngörememiştir. o sovyet casusları ki almanların tüfeklerini temizlemek için kullandığı bezleri toplayıp(normalde bu bezler imha edilir), sovyet sınırına atıp analiz ettirirlermiş. alman silahlarında kullanılan yağ, rus soğuğuna dayanacak türden değildir çünkü. ve almanlar bu yağları 1941 kışına kadar değiştirmezler. ta ki tüfekleri çalışmamaya başlar, ancak akılları yağı değiştirmek gelir. üstelik sovyet istihbaratçıların tek yaptığı yağ kontrolü değildir elbette. tüm avrupa'nın koyun sayısını bile takip etmektedirler. çünkü almanların bir rus saldırısı öncesi 6 milyon koyun kürküne ihtiyaç duyulacağını hesaplamışlar ve koyun eti ile postunun ani fiyat fırlamalarını sıkı bir şekilde takip etmişlerdir. almanlar saldırdığında bir tane bile koyun kürkü ile korunan tümeni yoktur. her şeye rağmen hitler savaş planını 18 haziranda onaylar. 29 haziran günü tüm plan rusların eline geçer. sadece 11 günde tüm planı ele geçirmişlerdir. eğer hitler seferi biraz daha erteleseydi kendisi de saldırıya hazırlandığından feci şekilde gafil avlanacaktı. çünkü o da stalin gibi savunma siperlerini kapatmış ve sınırdaki tel örgüleri bile kaldırtmış, askerlerini nehirlerin doğu yakasına konuşlandırmıştı. ikisi de saldıracak en uygun anı beklemektedir.

stalin neden saldırmak istiyor? çünkü stalin ülkede tüm muhalif sesleri susturduktan sonra devrimi ihraç etmek niyetindedir. bu işin bir dünya savaşı olmadan başarılamayacağını da biliyordur. bunun için almanları tüm avrupa'yı dağıtan ve güçten düşmesini sağlayacak olan ülke olarak görür. savaş öncesi alman orduları ve subayları geniş rus topraklarında yıldırım savaşının tatbikatını boşuna yapmamıştır. en sonunda polonya'nın paylaştırılması konusunda almanlar ve ruslar anlaşır. ülke ele geçirilir. almanlar ruslarla barış yaptıklarından yüzlerini batıya döner ve bir kaç haftada fransa düşer. ruslar tam fransa seferi sırasında romanya'dan zorla şimdiki moldova ve şimdiki ukrayna'nın batısında bulunan kuzey bukovina'yı alır. baltık ülkeleri litvanya, letonya ve estonya'yı işgal eder. hitler'in yürüttüğü savaşın can damarı olan, savaşın kanı romanya petrolleri tehdit altındadır. barış antlaşmasına rağmen hitler, stalin'e kesin olarak güvensizlik duyar. ömrü boyunca komünistlerden nefret etmiştir ve eninde sonunda onunla hesaplaşacağını biliyordur. üstelik iki taraf sürekli birbirlerine saldırmayacağı sözü vermektedir. görüşmeler sürekli devam etmektedir. hatta romanya'nın alman, bulgaristan'ın sovyet kontrolünde olması ve rusların çanakkale boğazında üs kurmaları konularında bile anlaşmaya çabalarlar. hitler, ani bir saldırı ile rusları hazırlıksız yakalamak ister. komutanlarını iki cephede birden savaşa ikna eder. guderian'a göre onları kandırır.

stalin ise gerçek büyük saldırı için almanların ingiltere'yi işgal hareketini beklemektedir. almanlar ise bu kanıyı kuvvetlendirmek için ingilizlere karşı görünecek tatbikatlar yaparken, batıdaki orduların yerlerini değiştirirken, ruslara karşı saldıracak tümenlerini, tıpkı ruslar gibi ormanlarda saklıyor ve tam sınırında dibinde, tıpkı ruslar göstermelik savunma hatları yapıyordur. aynı taktiği jukov japonlara karşı kullanmış ve göstermelik savunma mevzileri yaparken çok çok kısa bir süre içerisinde 300 km yol gelen sovyet ordusu aniden japonlara saldırmış ve onları yenmişti.

22 haziran 1941'de almanlar 3 cepheden birden saldırır. rusların cephelerde 3 milyon kadar askeri bulunmaktaydı ve almanların iki katı uçak ve tanka sahiplerdi. sovyet uçaklarının büyük bir kısmı operasyonun ilk gününde yok edildi. piyade arasında bulunan sovyet tankları almanların sadece tanklardan oluşan birliklerine karşı etkili olmadı. tamamen saldırı düzeni içersinde yetiştirilen ruslar ilk planda hiçbir şey yapamazdı zaten ve yapamadı da. almanların saldıracağına inanmayan stalin ve jukov şaşkınlık içerisindedir. köprüler havaya uçurulamaz. ilk kademe 200 tümenlik orduları imha edilir. almanların birinci amacı sovyet ordusununun içerlere doğru çekilmesine fırsat tanımadan savaşı hemen bitirip moskova'yı ele geçirdikten sonra uralların arkasındaki sanayi bölgelerini ise hava harekatları ile yok etmekti. stalin ise tam olarak almanların istediğini yapıp almanlara karşı durması imkansız olan ordunun geri çekilmesine izin vermeyip sovyetlerin milyonlarca kayıp vermesine neden oldu. çünkü onun da amacı savunma değil, saldırıydı. almanlar saldırdığında bile orduya tek bir emir verildi; hücum edin.

hitler komutanlarına rusların sadece 200 tümen çıkarabileceğini söylemiştir. 115 tümenle(alman tümenleri 8000 askerden oluşur) saldıran almanlar guderian'ın mekanize birlikleri ile moskova kapılarına kadar son sürrat dalarlar. görünüşe göre rusların 1 metre bile savunma hattı yoktur. eğer hitler guderian'a moskova yerine güneye doğru dönmesini emretmeseydi belki her şey başka olabilirdi. ama almanlar, baltıktan karadenize kadar sınırlarda konuşlandırılmış bu sovyet ordusu imha ettikten sonra karşılarına 200 tümenlik bir sovyet ordusu daha çıkar. onu da imha ederler. ama artık güçleri tükenmiştir. stalin almanların karşısına 200 tümen daha çıkarır ve berlin'e, prag'a, viyana'ya girer.

eğer 22 hazirandan önce ilk kez ruslar saldırsaydı stalinizm fransa ve ispanya'ya kadar girecekti. almanlar savaşı daha 1941'de, en fazla 1942'de kaybedecekti. ama hitler'in bu ani saldırısı her şeyi tersine çevirmiş ve avrupa'nın sadece yarısına stalinizm yayılmıştır.