18 mart çanakkale deniz savaşı

bugün 18 mart. malum, çanakkale boğazından geçmek isteyen itilaf devletleri donanması bugün çok büyük bir bozguna uğradı. bu bozgunun nedenlerinden kısaca bahsedeyim dedim.

öncelikle; pek fazla söylenmez, ama çanakkale zaferinin(deniz ve kara savaşları) mimarı olan kişi, ordu komutanı olan alman general liman von sanders dir. hatta savaştan sonra, bu zaferi ilk önce almanlar, almanya da kutlarmış. yeni kurulan türkiye cumhuriyet ini yönetenlerin önemli bir bölümü çanakkale de savaştığı için bu işe bozulmuşlar ve kutlamalara biz de katılmışız.

neyse, savaştan önce istanbul hükümeti başşehri ankara, eskişehir, kırşehir ve kayseri gibi yerlerlere taşımayı düşünmüş ve en sonunda devlet dairelerinin çoğunu taşımıştı. savaşın kazanacağımıza dair hemen hemen hiç umut yoktur. çünkü daha 2-3 yıl önce hamidiye zırhlısı hariç balkan devletlerine karşı tarihinin en büyük bozgununu yaşamıştık. ancak çanakkale boğazının kuvvetli akıntısını hesaplamayan itilaf devletleri, gemilerinin sürekli sallanması sonucu neredeyse kavana atarlar. balkan harbinden sonra alman krupp toplarını kullanan türk askerlerinin mükemmel atışları ile nusret mayın gemisinin döşediği mayınlar sonucu belirlemiş, ingiliz ve fransız gemileri boğazın soğuk suları ile tanışıp ebedi mezarlarına kavuşmuşlardır. aslında ingilizler, türklerin o kadar isabetli atış yapacağını da tahmin edememişlerdir. ama balkan harbinden sonra almanlar türk topçusunu çok iyi yetiştirmiştir.

yaklaşık 7 saat süren savaşta iki ingiliz, bir fransız zırhlısı battı, bir ingiliz, iki fransız zırhlısı ağır yara aldı, üç gemi karaya oturdu. osmanlı tarafındaki kayıp ise kırkdört şehit, yetmiş yaralı, sekiz top idi.

deniz savaşının kazanılması üzerine bulgaristan bizimle beraber savaşa girmiş ve sırbistan ı işgal etmiştir. bu sayede almanya-türkiye demiryolu hattı açılmış ve gerekli bir sürü malzeme istanbul a gelirken, anadolunun tahılı da almanya ya gitmiştir. hatta bulgaristan ın bizim safımızda savaşması için onlara küçük bir rüşvet verilmiş ve osmanlı toprağı olan dimeto bulgaristan a verilmiştir. savaştan sonra bu bölge yunanistan a geçecektir.

neyse kara savaşlarını uzun uzun anlatmaya gerek yok. bu safhayı herkes bilir. mustafa kemal in dehası ilk kez savaş meydanlarında ortaya çıkmıştır. ama bir anektodu anlatmadan geçemeyeceğim. eskişehirli bir arkadaşım anlatmıştı. ona da çanakkale de savaşan dedesi anlatmış. anzaklar bu dedenin olduğu sipere doğru kuvvetli bir hücum yapmış. bizimkiler siperleri bırakıp kaçmışlar. kaçarken arkadaşın dedesini mustafa kemal durdurmuş. demiş;

"nereye kaçıyorsunuz?"

"mermimiz bitti kumandanım" demiş bizim asker. tüfeği eline almış mustafa kemal, bakmış harbi mermi yok. süngü taktırıp olduğu yerde tutmuş askeri. tüfekte mermi olsaymış hepsini divanı harbe verceklermiş. öyle olsa o arkadaşım da hiç doğmamış olacaktı!

kara savaşları sonucunda itilaf devletleri ordusu yokedilemez. onlarda büyük bir sessizlikle ve sıfır kayıpla gelibolu yu terlederler. bu geri çekilme esnasında esaslı bir saldırı ile bu ordu yokedilebilirdi ve ağır hasar verilebilirdi. geri çekilen bu ordular selanik e çıkmış ve ileride istanbul a doğru yürüyüşe geçmeye hazır olarak bekletilmişlerdir. hatta ingilizler bu taktiği ikinci dünya savaşında da kullanmak istemiş, selanik e çıkıp nazi almanya sına karşı ikinci bir cephe açmak istemişlerdir. hitler ingilizler selanik e çıkar çıkmaz yıldırım hızı ile tüm balkanları işgal etmiş ve plan boşa çıkmıştır.

neyse, selanik e çıkan bu ordu, rusların savaştan çekilmesine rağmen almanya ve müttefiklerinin yenilmesine neden olmuştur. önce bulgarlar temizlenir, akabinde demiryolu bağlantısı kesilen osmanlı teslim olur. itilaf devletleri almanya ya girmeden savaşı sonlandırır. bizim o ağır mondros ateşkesini kabul etmemizin nedeni selanik ten yola çıkan bu ordudur. istanbul un işgal edileceği anlaşılanca teslim olmuşuzdur.

itilaf devletlerinin çanakkale savaşını kaybetmesinin bir nedeni de rusya nın istanbul a saldıramamasıdır. çünkü koskoca goben ve breslau karadeniz de beklemektedir. bu özellikle goben yüzünden ruslar karadeniz e rahat rahat açılamamaktadır. çünkü devrin en mükemmel gemilerinden biridir.

savaştan önce ruslara selanik-belgrad-romanya yolundan yardım eden ingiltere, bulgaristan ın savaşa girmesi ile bu yolu kaybetmiş ve rusya da devrimin yolu açılmıştır.

savaşta kayıp listesi ise şöyledir:

osmanlı devleti
toplam asker sayısı:300.000
ölen asker: 55.000
hastalıktan ölen: 21.000
esir olan:10.000
yaralı:100.000
hastalıktan terhis edilen: 64.000
toplam:250.000

itilaf devletleri
toplam asker:470.000 ingiliz, 80.000 fransız (550.000)
ölü, yaralı, esir:160.000 (120.000 ingiliz, 40.000 fransız)
hastalıktan terhis edilen:130.000
toplam:290.000

hepsinin ruhu huzur bulsun...